Pulsary np. w Mgławicy Krab

\includegraphics[width=5cm]{Zrodla/CrabXrayOptRad.eps} \includegraphics[width=6cm]{Rysunki/pulsar.eps}
 
Zdjęcie to jest połączeniem kilku zdjęć: promieniowanie X (niebieski), optyczne (zielony) i radiowe (czerwony).
 
- szybko rotujące gwiazdy neutronowe z silnym polem magnetycznym (ok. $ 10^{12}~G$) powstałe w wyniku ewolucji masywnych gwiazd
- ulokowane główne w płaszczyźnie galaktyki
- masy rzędu $ 1.4~M_\odot$, promienie ok. $ 10~km$, doskonałe źródła do szacowania odległości
- często wciąż związane jeszcze z pozostałościami po supernowych (to samo miejsce na niebie i odległość)
- wciąż nie mamy równania stanu dla materii składającej się na gwiazdę neutronowa
- promieniowanie radiowe pochodzące od czasz polarnych (stozek ok. $ 10^o$), gdzie znajdują się otwarte linie pola magnetycznego (dla mgławicy Krab obszar <10 000 km)
- emisja synchrotronowa, choć są to bardzo słabe źródła widoczne tylko na niskich częstościach przy wysokiej, czasowej zdolności rozdzielczej
- pulsy od 4 s do 1.6 ms (widzimy je, jeżeli biegun pulsara okresowo kieruje się na Ziemię)
- posiadają bardzo zmienne pulsy, które potrafią się nawet na jakiż czas wyłączyć (zasłonięcie obiektu lub trzęsienia na powierzchni pulsara)
- kształt pojedynczego pulsu jest związany z katem pod jakim wiązka przecina kierunek na obserwatora, a także z różnym promieniowaniem że stożków. Jego szerokość jest tez związana z katem rozwarcia linii magnetycznych w emitującym stożku.
- analiza czasów przyjścia pulsów pozwala znaleźć krążące wokół niego obiekty np. planety jak i badać efekty relatywistyczne (odkryto już układ podwojny pulsarów skracających swoja orbitę, czego wynikiem będzie ich zderzenie)
- Mgławica Krab (M1): pulsar i mgławica pozostała po wybuchu supernowej w 1054 roku. Dane: indeks spektralny $ \alpha = 0.3$, odległość $ 1000~pc$, rozszerza się w tempie $ 0.2''/rok$.
- w 1991 (potwierdzone w 1994) Aleksander Wolszczan odkrywa pierwszy, pozasłoneczny układ planetarny, wokół pulsara PSR B1257+12 w gwiazdozbiorze Virgo. Obecnie sądzi się, że układ ma 3 planety o masach rzędu Ziemi, w odległości od 0.19 do 0.46 AU.

Bogna Pazderska 2009-01-20