Rotacja Faradaja

Rotacja Faradaja - efekt związany z oddziaływaniem spolaryzowanego światła z polem magnetycznym, powodujący zmianę kąta polaryzacji liniowej. W przestrzeni międzygwiazdowej związany z swobodnymi elektronami, które mają inny współczynnik załamania $ (n= c/V_o)$ dla różnych polaryzacji kołowych. Zależność współczynnika załamania od częstości cyklotronowej elektronu:

$\displaystyle n=\sqrt{1-\frac{\nu_p^2}{\nu (\nu\pm \nu_B)}}$

$ \nu_B$ - częstotliwość gyroskopowa

$\displaystyle \nu_B=\frac{eB}{2\pi mc}$

Wynikiem jest skręcenie wektora magnetycznego. Kąt rotacji (tu polaryzacji liniowej) wynosi:

$\displaystyle \beta = RM \lambda^2$

\includegraphics[width=4cm]{Rysunki/Faraday-effect.svg.eps}


Dla ISM czynnik RM (miara rotacji) wyraża się wzorem:
(UKŁAD JEDNOSTEK SI):

$\displaystyle RM = \frac{e^3}{8\pi^2 \varepsilon_0 m_e^2 c^3} \int_0^d n_eB_{\vert\vert}ds = 2.62\cdot10^{-13}~\int_0^d n_e B_{\vert\vert}ds$

Jednostka: $ [rad/m^2]$
$ B_{\vert\vert}=Bcos\alpha$ - pole magnetyczne (składowa radialna), $ [T]$
$ d$ - cała droga przebyta w danym ośrodku, $ [m]$
$ n_e$ - gęstość elektronowa, $ [1/m^3]$


(UKŁAD JEDNOSTEK CGS):

$\displaystyle RM = \frac{e^3}{2\pi m_e^2 c^4} \int_0^d n_eB_{\vert\vert}ds$

Jednostka: $ [rad/cm^2]$
$ B_{\vert\vert}$ - pole magnetyczne (składowa radialna), $ [G]$
$ d$ - cała droga przebyta w danym ośrodku, $ [cm]$
$ e$ - ładunek elementarny, $ [esu]$
$ n_e$ - gęstość elektronowa, $ [1/cm^3]$
 
Jak $ RM>0$ to pole zwrócone do nas. W skład mierzonej wartości wchodzi np. RM od Galaktyki, źródła i ISM. Dodatkowym problemem jest degeneracja kąta skręcenia tj. $ \beta =\beta_0 \pm n\pi$.


Pozwala to przy spolaryzowanej emisji (jak synchrotronowa) określić gęstość elektronową i przy danych o polaryzacji dla min. 2 długości fal: składową radialną pola magnetycznego. Efekt rośnie z długością fali (zazwyczaj istotny dla fal dłuższych niż kilka centymetrów) i dla źródeł rozciągłych prowadzi do spadku polaryzacji (ISM też ma pewne pole magnetyczne).
 
Jednoczesna znajomość z obserwacji miary rotacji i dyspersji (co jest możliwe przy obserwacji pulsarów) tj. RM i DM pozwala bez żadnych dodatkowych założeń (np. dotyczących gęstości elektronowej) wyznaczyć wartość składowej radialnej pola magnetycznego (wyrażona w Gaussach) dla ISM:

$\displaystyle B_{\vert\vert}=1.23\cdot10^{-6}\frac{RM}{DM}$

 
Uzyskane wartości składowej $ B_{\vert\vert}$ dla ISM są w zakresie od $ 0.3~\mu G$ do $ 3~\mu G$.

Bogna Pazderska 2009-01-20